Początkujący gitarzyści, którzy mają to do siebie, że większość utworów uczą się na pamięć, zwykle z wielkim podziwem spoglądają na tych bardziej doświadczonych, którzy potrafią już układać własne solówki i improwizować.
Ludzie tacy z reguły uważani są za posiadających kontakt z pozaziemską inteligencją, dzięki której opanowali coś, co początkującym wydaje się niezmiernie trudne i skomplikowane.
Od czegoś jednak trzeba zacząć, a wcale nie uważam, że powinno być to zgłębianie zasad harmonii i uczenie się wszystkich skal na pamięć.
Do postawienia pierwszych kroków w nauce sztuki improwizacji wystarczy Ci znajomość jednego magicznego słówka. Słówko to brzmi...
Pentatonika
Pentatonika to nic innego, jak jedna z najprostszych skal muzycznych, gdyż to właśnie skale wykorzystywane są często podczas improwizacji.
Skala to zestaw dźwięków ułożony według określonego schematu
Pentatonika, jak można się domyślić z nazwy, składa się z pięciu dźwięków (czyli jest nawet prostsza od zwykłej gamy durowej lub molowej).
I choć pentatonika występuje w kilku odmianach, do naszych potrzeb wystarczy jak poznasz jedną z podstawowych, czyli pentatonikę molową, a żeby było jeszcze bardziej konkretnie i prosto, skupmy się na pentatonice a-moll.
Jej budowa jest banalna, składa się bowiem z pięciu dźwięków: a - c - d - e - g
Równie banalne jest jej podstawowe opalcowanie na gryfie:
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
e |----|----|----|----|-a--|----|----|-c--|----|----|----|----|
h |----|----|----|----|-e--|----|----|-g--|----|----|----|----|
g |----|----|----|----|-c--|----|-d--|----|----|----|----|----|
d |----|----|----|----|-g--|----|-a--|----|----|----|----|----|
a |----|----|----|----|-d--|----|-e--|----|----|----|----|----|
e |----|----|----|----|-a--|----|----|-c--|----|----|----|----|
Zapoznaj się więc teraz bliżej z pentatoniką a-moll. Zagraj ją najpierw w górę:
e |-------------------------------------------5---8---|
H |-----------------------------------5---8-----------|
G |---------------------------5---7-------------------|
D |-------------------5---7---------------------------|
A |-----------5---7-----------------------------------|
E |---5---8-------------------------------------------|
Jak łatwo zauważyć, wcale nie musisz przesuwać ręki, ponadto w grze uczetniczy palec wskazujący, serdeczny i mały, fakulec nie jest wogóle używany do dociskania strun.
Teraz zagraj pentatonikę w dół:
e |---8---5-------------------------------------------|
H |-----------8---5-----------------------------------|
G |-------------------7---5---------------------------|
D |---------------------------7---5-------------------|
A |-----------------------------------7---5-----------|
E |-------------------------------------------8---5---|
Wykonaj kolejne ćwiczenia:
e |----------------------------------------------|
H |----------------------------------------------|
G |--------------------------------------------5-|
D |--------------------------5-----5--7--5--7----|
A |--------5-----5--7--5--7-----7----------------|
E |--5--8-----8----------------------------------|
|----------------------------------5-----5--8--|
|----------------5-----5--8--5--8-----8--------|
|----5--7--5--7-----7--------------------------|
|-7--------------------------------------------|
|----------------------------------------------|
|----------------------------------------------|
Przechodź płynnie między dźwiękami na rożnych strunach (legato):
e |--8-----5----------------------------------------------------|
H |-----8-----5--8-----5----------------------------------------|
G |-----------------7-----5--7-----5----------------------------|
D |-----------------------------7-----5--7-----5----------------|
A |-----------------------------------------7-----5--7-----5----|
E |-----------------------------------------------------8-----5-|
|-----------------------------------------------------5-----8-|
|-----------------------------------------5-----8--5-----8----|
|-----------------------------5-----7--5-----7----------------|
|-----------------5-----7--5-----7----------------------------|
|-----5-----7--5-----7----------------------------------------|
|--5-----8----------------------------------------------------|
Wykorzystaj też znane Ci techniki gry, jak na przykład Hammer On i Pull Off:
e |-------------------------------------------5H8P5---|
H |-----------------------------------5H8P5-----------|
G |---------------------------5H7P5-------------------|
D |-------------------5H7P5---------------------------|
A |-----------5H7P5-----------------------------------|
E |---5H8P5-------------------------------------------|
Kiedy już pentatonikę a-moll masz obcykaną i weszła Ci już w palce, nadszedł czas na Twoją Wielką Improwizację!
Do zagrania improwizacji potrzebny będzie Ci jakiś podkład. Możesz wykorzystać podkłady zamieszczone poniżej, są to podkłady bluesowe, gdyż to właśnie w bluesie pentantonika a-moll jest często wykorzystywana.
Graj całkowicie dowolnie, tak jak Ci w danej chwili przyjdzie do głowy, testuj różne zagrywki, kombinacje i długości dźwięków (pozostając oczywiście w obrębie pentatoniki).
Tutaj masz zaznaczone kółeczkami dźwięki pentatoniki a-moll na gryfie, możesz zawsze podczas gry na nie sobie zerknąć. Dodatkowo zaznaczyłem inne położenia dźwięków z pentatoniki a-moll.
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15
o |----|----|-o--|----|-o--|----|----|-o--|----|--o-|----|--o-|----|----|--o-|
|-o--|----|-o--|----|-o--|----|----|-o--|----|--o-|----|----|--o-|----|--o-|
o |----|-o--|----|----|-o--|----|-o--|----|-o--|----|----|--o-|----|--o-|----|
o |----|-o--|----|----|-o--|----|-o--|----|----|--o-|----|--o-|----|--o-|----|
o |----|----|-o--|----|-o--|----|-o--|----|----|--o-|----|--o-|----|----|--o-|
o |----|----|-o--|----|-o--|----|----|-o--|----|--o-|----|--o-|----|----|--o-|
Gwarantuję, że to ćwiczenie dostarczy Ci olbrzymiej satysfakcji z tworzenia własnej muzyki
I choć może na początek będzie wychodziło Ci to trochę nieskładnie, po pewnym czasie bardzo dobrze wczujesz się w tę skalę i spędzisz długie godziny na improwizowaniu
Ewentualnymi skargami domowników się nie przejmuj, w końcu nie każdy "czuje bluesa".