Gra na gitarze oczywiście nie ogranicza się do wydobywania dźwięków nutka po nutce.
Domeną szczególnie gitarzystów akustycznych jest przygrywanie gromadzie rozśpiewanych biesiadników przy każdej możliwej okazji. A do takiego akompaniamentu potrzebna jest znajomość akordów.
Akord to kilka dźwięków granych jednocześnie.
Najprostszy akord - e-moll
Akordy dla gitarzysty zwane są inaczej chwytami, co pochodzi od tego, że lewa ręka chwyta gitarę w ten lub inny sposób.
Każdy akord można przedstawić graficznie, podobnie jak tabulaturę, tylko że na gryfie oznaczone są cyfry odpowiadające palcom, a progi podpisane są u góry.
Akord e-moll wykorzystuje tylko dwa palce (środkowy-2 i serdeczny-3) a wygląda tak:
1 2 3 4
o|---|---|---|---|
o|---|---|---|---|
o|---|---|---|---| e-moll
o|---|-3-|---|---|
o|---|-2-|---|---|
o|---|---|---|---|
Palec środkowy przyciska strunę A na drugim progu, a serdeczny strunę D. Kółeczka narysowane z lewej strony gryfu oznaczają, że wszystkie struny biorą udział w graniu akordu. Gdyby gdzieś pojawił się x to znaczy, że ten dźwięk niekoniecznie do akordu pasuje i trzebą tę strunę ominąć lub przytłumić przy pomocy kciuka.
Akordy możesz grać zarówno palcami jak też piórkiem, uderzając od góry bądź od dołu. W obu tych uderzeniach jest subtelna różnica i wkrótce na pewno zaczniesz ją w piosenkach wychwytywać, tymczasem poćwicz sobie przez chwilę akord e-moll.
Powinien on brzmieć tak:
A na tabulaturze będzie wyglądał w ten sposób:
e |---------0----------|
H |---------0----------|
G |---------0----------|
D |---------2----------|
A |---------2----------|
E |---------0----------|
Kolejny prosty chwyt - E-dur
Akordy generalnie dzielą się na molowe i durowe. W potocznym rozumieniu molowe to są te smutniejsze, a durowe to te weselsze (być może zauważysz to w różnicy ich brzmienia).
Akordy molowe oznacza się małymi literkami, a durowe dużymi, czasem dopisuje się do tych literek przyrostki -moll i -dur. Natomiast w anglojęzycznych publikacjach akordy są oznaczane wielkimi literami, a do akordów molowych dodawany jest przyrostek -m (czasami do durowych dodają -maj żeby nie było wątpliwości o co chodzi). Jeżeli więc spotkasz się z oznaczeniem Em to już wiesz, że chodzi o akord e-moll.
Kiedy do swojego akordu e-moll dodasz palec wskazujący, otrzymasz akord E-dur, który będzie wyglądał tak:
1 2 3 4
o|---|---|---|---|
o|---|---|---|---|
o|-1-|---|---|---| E-dur
o|---|-3-|---|---|
o|---|-2-|---|---|
o|---|---|---|---|
Również tutaj w zabawie uczestniczą wszystkie struny, w końcu najgrubsza i najcieńsza z nich to niski i wysoki dźwięk E więc jak najbardziej do tego akordu pasują.
Akord E-dur brzmi tak jak poniżej:
A na tabulaturze jego zapis będzie wyglądał w taki sposób:
e |---------0----------|
H |---------0----------|
G |---------1----------|
D |---------2----------|
A |---------2----------|
E |---------0----------|
Poćwicz sobie teraz oba te akordy, przechodzenie od jednego do drugiego jest bardzo proste i sprowadza się do odrywania lub stawiania z powrotem palca wskazującego.
E e E e E
e |--0---0---0---0---0--|
H |--0---0---0---0---0--|
G |--1---0---1---0---1--|
D |--2---2---2---2---2--|
A |--2---2---2---2---2--|
E |--0---0---0---0---0--|
Czy słyszysz już różnicę między tymi dwoma akordami?
Niewielka różnica: a-moll
Kiedy przeniesiesz ułożenie palców o jedną strunę w dół, otrzymasz akord a-moll:
1 2 3 4
o|---|---|---|---|
o|-1-|---|---|---|
o|---|-3-|---|---| a-moll
o|---|-2-|---|---|
o|---|---|---|---|
x|---|---|---|---|
Zauważ, że w przypadku tego akordu struna najgrubsza (E) oznaczona jest iksem. Oznacza to, że jeśli jesteś osobą bardzo dokładną, będziesz tę strunę pomijać lub tłumić. W ten sposób akord a-moll zaczyna się od dźwięku A. Jednak dźwięk E też występuje w tym akordzie (jest na najcieńszej strunie) i w praktyce często będziesz machać ręką po wszystkich strunach, w ogóle się tym nie przejmując.
Przykładowe brzmienie akordu a-moll:
I jego tabulatura:
e |---------0----------|
H |---------1----------|
G |---------2----------|
D |---------2----------|
A |---------0----------|
E |--------------------|
A tak wygląda ułożenie palców dla tego chwytu:
Może się wydawać, że trzy akordy to jeszcze za mało żeby cokolwiek zagrać.
Nic bardziej mylnego! Bywa tak, że niektóre piosenki są w całości grane z wykorzystaniem na przykład tylko dwóch chwytów.
Przykładem takiego utworu jest ćwiczony przez Ciebie wcześniej Gdy nie ma w domu dzieci.
Znasz już do niego wstęp, więc teraz w ramach ćwiczeń zagraj dalszy ciąg, składający się z granych na przemian akordów a-moll i E-dur.
a E
e |--0---0---0---0--|--0---0---0---0--|
H |--1---1---1---1--|--0---0---0---0--|
G |--2---2---2---2--|--1---1---1---1--|
D |--2---2---2---2--|--2---2---2---2--|
A |--0---0---0---0--|--2---2---2---2--|
E |--0---0---0---0--|--0---0---0---0--|
Jak widzisz powyższa tabulatura ignoruje omijanie struny E podczas gry akordu a-moll :-)
Być może zadajesz sobie teraz pytanie:
A jakie jest bicie do tego utworu?
No cóż, też miałem często ten problem kiedy byłem początkujacy. Co gorsza, każdy kogo pytałem mówił mi, żeby biciem się nie przejmować i bić jak się chce. Tylko, że ja w ogóle nie wiedziałem jak zacząć. Rozpaczliwie poszukiwałem dokładnych rozpisek utworów z oznaczeniem w którą stronę uderzać struny.
Aż nadszedł ten jeden dzień, kiedy coś zaskoczyło i zacząłem słyszeć jak wykonywane są ruchy prawej dłoni podczas gry akompaniamentu. To po prostu wymaga trochę czasu i ćwiczeń, prób i niepowodzeń a w końcu wychodzi.
Przecież skoro tyle osób było się w stanie tego nauczyć to Ty też bez problemu się nauczysz.
A powyższy utwór możesz na początek grać bijąc każdy akord od góry, w równym tempie (raz-dwa-trzy-cztery-raz-dwa-trzy-cztery a-a-a-a-E-E-E-E-a-a-a-a-E-E-E-E itd.).
Jeżeli to ćwiczenie uda Ci się prawidłowo wykonać to masz już powód do zadowolenia - potrafisz już zagrać jedną piosenkę w całości :-)
